Hai dúas semanas estreouse en Fálame de San Sadurniño a curta de Marcos Lourido “Tempo morto”, na que o realizador ferrolán mira de preto o contorno do Xuvia equiparándoo na estética a calquera outro lugar exótico do mundo. O río -este e calquera outro- é desde sempre un recurso narrativo e un elemento recorrente na creación artística, e no caso do proxecto audiovisual Chanfaina Lab máis aínda, xa que desde a primeira edición do encontro o Xuvia e mailo Castro atraeron para si a atención de varios participantes. Este ano xa levamos visto a “Sibila” de Carla Andrade, ambientada en varios puntos do Castro ao seu paso por Naraío, ese “Tempo morto” de Lourido e máis recentemente o “Soli, Soli” de Eloy Domínguez Serén, quen utiliza as augas calmas do Xuvia e a flora da súa ribeira para construír unha curta sorprendente, froito da casualidade e da paciencia. O académico Manolo González glosa en Fálame de San Sadurniño a peza de Domínguez, ademais de repasar a súa traxectoria como cineasta. Cortamos e pegamos:
Nado en Simes, Pontevedra, (1985) e residente en Estocolmo, Eloy Domínguez Serén está considerado como un dos mais orixinais e prometedores cineastas galegos contemporáneos. Licenciouse en Comunicación Audiovisual pola Universitat Autònoma de Barcelona, onde cursou tamén o “Máster en Teoría e Práctica do Documental Creativo”.
No ano 2010 comeza a súa actividade no ámbito do cinema como crítico na Radio Galega e codirixindo A Cuarta Parede, primeira revista dixital escrita en galego adicada á crítica cinematográfica. En 2011 escribe e dirixe a súa primeira curtametraxe documental, Fills de Samsó, co-producida por Televisió de Catalunya.
En 2012 trasládase a Estocolmo, onde comeza un extenso proxecto de diario filmado e unha correspondencia fílmica con Marcos Nine. De ambos dous proxectos, xurdiu a multipremiada curtametraxe: Pettring (2013). No 2014 é seleccionado polo Festival Punto de Vista para participar na cuarta edición do Proxecto X Films. Nese ano rematou en Estocolmo a curtametraxe No novo céio e Jet Lag en Guillarei (Pontevedra).
No 2015 realizou a primeira longametraxe, un diario filmado onde narra a súa experiencia como emigrante en Suecia en No cow on the ice e gravou no deserto do Sáhara Yellow brick road. En 2016 estreou a curtametraxe Rust no FIDMarseille e seleccionado en numerosos festivais internacionais.
Os filmes de Eloy móvense, sobre todo, arredor do denominado “cinema do eu”, un cine de non ficción no que, a partires da observación do entorno inmediato -sempre aberto ao agromar do inesperado-, reflexiona sobre o “eu” mediante o diálogo con elementos cotiáns: a paisaxe, o traballo, a fala, mesmo os sentimentos persoais do cineasta, enxertándose emocionalmente e fusionando a propia vida co material que filma.
Eloy achegouse a San Sadurniño con pouco tempo, pois só dispuña dun día escaso para gravar. Mais nas beiras do río Xuvia non tardou en dar coa “alma” da súa peza: ” A idea concreta de ‘Soli, Soli’ naceu durante un paseo matinal pola beiras do río Xuvia. O azar e a fortuna fixeron que topara de súpeto coa folla danzante que se ve na última escena da peza. “Aquela folla, folieira e infatigábel, fíxome lembrar outra moi semellante que achara varios outonos atrás nun bosque de Suecia, en circunstancias moi diversas, e que filmara para a miña película ‘No cow on the ice’. Naquel tempo, aquela outra folla, agonizante, simbolizara para min a fugaz transición entre o curto verán e o longo inverno escandinavo; unhas últimas rabexadas de vitalidade, talvez unha sacudida rebelde, ante a inminente chegada do frío e a escuridade. Mais a folla que atopei na beira do Xuvia, polo contrario, celebraba con ritmo harmónico e elegante un verán estirado que se resistía a ser reemprazado polo manto outonal. O movemento circular, acorde e insistente daquela folla danzante activou na miña imaxinación os primeiros acordes e os primeiros versos dunha das miñas cancións italianas favoritas: “tu mi fai girar / tu mi fai girar / come fossi una bambola”. Con esta escena en mente, comecei un deambular pola beira do río na procura de espazos furtivos, de intimidade e confidencia, nos que o amor nace, crece e finalmente morre, antes de transformarse e rexurdir, como as augas do Xuvia, nalgún outro lugar.”
En “Soli soli” a folla danzante do río tamén será a espoleta que active as lembranzas do cineasta na súa estadía en Milán, cando era un estudante de vinte anos e onde abriu os ollos á cultura italiana e ao seu cine mediante sesións maratonianas coas pezas claves dos seus grandes referentes: Rossellini, Antonioni, Visconti ou Fellini: “Foi aquel un valioso e intenso proceso de aprendizaxe paralela do idioma, da historia do cinema deste país e (como estudante) da propia linguaxe cinematográfica. Case unha década despois, revisito o traballo daqueles mestres que tan fonda pegada deixaron na miña experiencia e memoria cinéfila. Aos meus vinte anos, aquelas visións enardecidas, tráxicas e letais das relacións amorosas estableceron para sempre na miña imaxinación un vínculo fondo e perdurábel do cinema italiano co amor e coa morte, así como cun senso particularmente dramático da vida.”
Así pois, a próxima vez que paseen polas beiras do Xuvia, teñan na cabeza este filme, activen a imaxinación e déixense levar por esta deliciosa e suxestiva viaxe italiana polo “devir do amor” e ilustrada polas augas do fermoso río de San Sadurniño. “Soli, soli”, por dereito propio e o talento de Eloy, xa forma parte do patrimonio inmaterial das terras do Xuvia.
